Lider, Liderlik ve Liderlik Özellikleri
Lider
Süreçlerin yönetilmesi açısından, toplulukların üzerinde bireylerin varlığı ve varlıkları hasebi ile de süreçleri bu toplulukların çıkarlarına uygun olarak yönetme kabiliyetleri, son derece büyük önem arz etmektedir. Bu bireyler, mutlak olarak sorumluluk sahibi ve mücadeleye açıklardır. Tarih boyunca da sürekli olarak bu tip bireylerin varlığına ihtiyaç duyulmuştur. “Lider” olarak adlandırılan bu bireylerin varlığı fazlası ile ihtiyaç duyulan bir kimliği ifade ettiği gibi fazlası ile yararlı olmaktadır. Özellikle iş dünyasında başarının gerçekleşebilmesi adına liderler son derece etkin role sahiptirler.
Şimdi, seninle birlikte bir lider kimdir, nasıl olmalıdır ve sen nasıl bir lider olabilirsin, onu keşfedeceğiz. Hazır mısın?
Kavramsal olarak bir lider, içerisinde bulunulan duruma istinaden, başında bulunduğu grubun ya da topluluğun, mevcut anına ya da geleceğine dair stratejileri belirleyen, kararları alan ve tüm süreçleri denetleyen, aynı zamanda bu süreçlerde, başarı odaklı sorumluluk almaya çabalayan birey olarak değerlendirilmektedir.
Liderlik
Liderler açısından, genel geçer bir yaklaşım olarak görülebilecek, bu kavramsallaştırmada lider, yönetme ve önderlik etme kabiliyeti açısından değerlendirilmektedir. Bu nedenle lider, özellikleri ile çevresini etrafında toplamayı bilmelidir.
Sen de bir lider olma arzusunda isen çevrendeki insanları sadece yönetmek ve onlara önderlik etmek değil, aynı zamanda, onlarla kusursuz bir iletişim kurman gerekecek. Çünkü bir liderin, yani senin iletişim ve yönetme gücün, kabiliyetin, bir lider olarak çevren tarafından kabul edilmene ve saygı görmene yardımcı olmaktadır. Bunu asla unutmamalısın.
Öte yandan lider, sadece belirli bir amaç etrafında çevresini toplama konusunda kabiliyeti olan birey değildir; bunun ötesinde lider, manevi olarak, kişiliği, karakteri ve söylemleri ile kurduğu iletişim sayesinde çevresindekileri kendisine bağlı ve destekçi haline getirmeyi başaran bireydir. Lider bu hali ile çevresinin koşulsuz desteğini kazanmış ve onların her halükârda kendisi ile birlikte hareket etmelerini sağlayacak olan hamleleri yapmış bulunmaktadır.
Senin de bir lider olarak erişebileceğin bu koşulsuz sevgi ve saygı neticesinde, çevreni etkilemen son derece kolay olacaktır. Fakat unutmamalısın ki bir liderin bu denli sevilen bir figür olması ve koşulsuz bir destek bulması son derece hassas bir süreci ifade etmektedir. Bu sürecin başarısızlığı halinde liderliğin yeterince kabul görmeyecek ve konumun kolaylıkla sarsılabilecektir. Bir lider olarak insanların sana ihtiyacı var; bunu bilmen, seni onlarla daha da bütünleştirecektir.
Liderin rol olarak işgal etmiş olduğu konumun dışında, lider olarak sergilediği tavırlar, “liderlik” kavramını ifade etmektedir. Buna göre liderlik, liderin çevresini başarı ve gelecek odaklı olarak şartlandırması sonucu, onları teşvik etmek ve doğru şekilde yönlendirme adına gösterdiği çabanın bütününü ifade etmektedir. Liderlik ile bir lider kendi kimliğini ve yönetme, yönlendirme becerilerini daha güçlü bir şekilde ortaya çıkarmaktadır. Bir başka deyişle liderlik, senin içindeki liderin gerçek niteliklerinin anlaşılması adına belki de en önemli süreçtir.
Üstlendiğin bu zorlu görevde, davranışlarının temaları, senin kim olduğun ve çevrene ne verebileceğin konusunda daha kesin emareleri ortaya koymaktadır. Senin adına belki de bu süreçte en önemli husus, davranışlarının hepsinin ortaya koymuş olduğu tablonun, liderin, yani senin, görevini yerine getirdiğin ya da getiremediğin konusunda, net olarak çevreni bilgilendirmesidir.
Liderlik Özellikleri
Yine onu, başka bir çerçevede değerlendiren bir tanımlamada liderlik, kendisine verilen yetkileri doğru şekilde kullanarak ve sahip olduğu yetenekleri çevresini doğru yönlendirecek şekilde icraata dönüştürerek ortaya kesin ve kabuk gören bir irade koyan eylemdir. Bu irade, liderin çevresini yönlendirmesi ve onların da kendisi gibi sorumluluk alarak başarı elde etmeleri açısından liderliğin önemini vurgulamaktadır.
Çevrenin başarısı ve gelişimi bu denli sana bağlıyken liderliğin, sahip olduğun bu sıfatı ortaya gerçek anlamda çıkarabilen bir süreçtir. Lider olarak, senin veya herhangi bir kimsenin adlandırılması mümkündür; ancak senin için lider unvanını aldıktan sonra gerçekten bir lider olarak hareket edip etmediğin belirleyicisi, liderlik sürecinde sergilediğin tavırlar olacaktır. Aklında bulundurman gereken ve sana yol gösterecek olan, unvanın olan liderliğin pratiğe aktarmanın zorunluluğu ve gereksinimidir.
Liderlik ile liderin gerçekten sahip olduğu sıfatı hak edip etmediği daha iyi anlaşılmakta ve ona, çevresi tarafından gösterilen saygının pekiştirilmesi ya da ortadan kalkması söz konusu olmaktadır. Liderlik, bu noktada çevreyi harekete geçirebilmek adına en somut göstergelerin ortaya çıktığı süreçtir. İyi bir liderlik ile birlikte liderlerin çevrelerini yönlendirme konusunda herhangi bir sorunları olmayacağı gibi girişecekleri her işte başarı elde edebilmeleri de sınırsız çevre desteği ile birlikte, son derece kolay olmaktadır. Bu nedenlerin en büyük sorumluluğu, liderlik sürecinde kendilerinden beklenenleri tam anlamı ile yerine getirmeleridir.
Mutlaka ki senin çevrende de senden beklentisi olan birçok insan olacaktır. Korkma ve kendine güven; bu şekilde, çevren sana güvendikçe daha iyi liderlik edecek, daha iyi liderlik ettikçe de çevrenin, arzuladığı noktaya gelmesine, kusursuz bir şekilde yardımcı olacaksın.
Öte yandan, liderlik, bir organizasyon oluşturabilmek, onu yönetebilmek, ona bir şekilde vermek ve onu sürekliliği olacak şekilde kontrol altında tutabilmek gibi önemli eylemleri içermektedir. Bu görüntüsünde liderliğin, lider sıfatı gibi sadece isim anlamında etkisinin olduğu anlaşılmamaktadır; liderlik, büyük bir organizasyonu ve büyük bir kitleyi yönetme kabiliyetini, bunun yanı sıra belirli bir kapasitenin üzerinde sorumluluklar alınmasını, buna istinaden de geniş bir kitlenin kontrolünü ifade etmektedir.
İçerisinde bulunduğun iş hayatını ve özel hayatını düşün bir an; ne kadar da çok doğru şekilde yönlendirilmesi ve yönetilmesi gereken insan var, değil mi? Fakat sen, bu süreçte, sorumluluk sahibi olma bilinci ile hareket ederken, bu sorumluluğun paylaştırılması ve bu sorumluluğu üstlenmeleri adına çevrenin ikna edilmesi adına da onlara göstereceksin. Bu şekilde, çevren ile arandaki bağ, liderliğin kadar güçlü olabilecek, buna inan!
Senin için en önemlisi ise bir liderin kişilik sahip olduğu kişilik özelliklerinin en doğru şekilde algılanmasıdır. Bu nedenle de iyi bir lider olabilmek adına aşağıdaki niteliklere sahip olman, gayretin ile birlikte seni kusursuz bir liderliğe sevk edecektir:
Çevrenle ile güçlü ve etkin bir iletişim kurmaya çabalamalısın.
Karar alma sürecinde net bir tutum sergilemeli ve bu şekilde çevresine de net olunması gerektiği konusunda mesaj vermelisin.
Gerçekleştirilecek olan eylemlerde yenilik ve yaratıcılık odaklı hareket etmelisin.
Gerçekleştirilecek olan eylemlerde duygulardan ziyade mantığına odaklanmalısın.
Sürecin daha sağlıklı ve daha hızlı ilerleyebilmesi adına, çevren ile mutlak ve nitelikli bir şekilde kurarken sezgisel zihnini ve mantığını ön plana çıkarmalısın.
Duruş ve tempo olarak, kendin gibi çevresini de yüksek tempoda çalışmaya teşvik edecek tutum ve davranışları sergilemelisin.